
Wat is mindfulness?
Mindfulness is een Engels woord. Als we het letterlijk analyseren, krijgen we:
MIND = geest
FUL(L) = vol
NESS = bezig zijn
Dus eigenlijk betekent het letterlijk ‘bezig zijn met een volle geest’.
Beter omschreven betekent Mindfulness dus simpelweg opmerkzaam zijn met volle aandacht. Je bent je bewust van wat je voelt, denkt, ervaart en doet dit in het moment, zonder jezelf daarvoor te bekritiseren of meteen te willen veranderen wat er is.
Mindfulness komt voort uit eeuwenoude meditatieve tradities, maar is wetenschappelijk onderbouwd en wordt toegepast in o.a. coaching, therapie, geneeskunde en onderwijs.
Belangrijk hierbij is:
- Bewuste aandacht: Je richt je aandacht op wat er hier en nu gebeurt.
- Acceptatie: Je neemt gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties waar zonder ze meteen te willen veranderen.
- Oordeelvrijheid: Je probeert niet in “goed” of “slecht” te denken, maar gewoon op te merken wat er is.
🚫 Wat is mindfulness níet?
Er bestaan veel misverstanden over mindfulness. Hier een paar dingen die het niet is:
- ❌ Een manier om te stoppen met denken. We kunnen als mens namelijk NOOIT stoppen met denken.
- ❌ Ontsnappen aan negatieve gevoelens. Ook tijdens mindfulness kan het zijn dat die naar boven komen.
- ❌ Altijd rustig of ontspannen zijn. Spanning is nodig in ons leven, alleen voortdurende spanning is slecht.
- ❌ Volledig "zen" of zweverig zijn. Mindfulness is voor iedereen toepasbaar, ook voor de meest pragmatische mensen onder ons.
- ❌ Een religie of spirituele overtuiging maar op een gezonde manier omgaan met aandacht.
🧠 Waarom is mindfulness belangrijk?
We leven vaak op automatische piloot, allerlei gedachten razen door ons hoofd, we piekeren over het verleden of maken ons zorgen over de toekomst. Daardoor missen we het huidige moment en raken we overbelast of gestrest.
Mindfulness helpt je:
- Bewust keuzes te maken in plaats van automatisch te reageren.
- Meer rust te ervaren, ook in moeilijke situaties.
- Je aandacht te trainen.
- Op een gezondere manier met je emoties om te gaan.
Mindfulness beïnvloedt het stresssysteem van je lichaam en brein op een positieve manier:
Effect |
Hoe het helpt |
Minder piekeren |
Door je aandacht te richten op het nu, onderbreek je automatische gedachtestromen. |
Betere emotieregulatie |
Je leert emoties waarnemen zonder erin mee te gaan of ze te onderdrukken. |
Lagere cortisolniveaus |
Regelmatige mindfulness vermindert het stresshormoon cortisol. |
Meer veerkracht |
Je reageert rustiger op lastige situaties, waardoor ze minder overweldigend voelen. |
Betere slaap |
Je hoofd komt tot rust, wat helpt bij inslapen en doorslapen. |
🧘 Voorbeeld oefeningen
Ik deel graag een paar eenvoudige mindfulness-oefeningen die je zelf kunt proberen en enorm krachtig zijn:
1. Rustige Ademhalingsoefening (2-5 minuten)
Ga rustig zitten met je voeten stevig op de grond. Richt je aandacht op je ademhaling. Voel hoe de lucht in en uit je lichaam stroomt. Merk het rijzen en dalen van je buik of borst. Dwaalt je aandacht af? Breng die dan vriendelijk terug naar je adem.
2. Ontspannende Ademhalingsoefening (2-5 minuten)
Ga rustig zitten met je voeten stevig op de grond. Richt je aandacht op je ademhaling. Voel hoe de lucht in en uit je lichaam stroomt.
Leg dan je hand op je buik en adem in langs je buik, waarbij jouw hand wordt weggeduwd. Houdt je adem even vast en laat dan langzaam de lucht via je mond ontsnappen.
Doe dit een 5-tal keer na elkaar.
Inademen: 4 tellen
Vasthouden : 4 tellen
Uitademen: 8 tellen
Dwaalt je aandacht af? Breng die dan vriendelijk terug naar je adem. Wees mild voor jezelf!
2. Bodyscan (5-10 minuten)
Ga liggen of comfortabel zitten. Breng je aandacht stap voor stap naar verschillende delen van je lichaam. Start bij je tenen. Observeer wat je daar voelt, zonder te oordelen of iets te willen veranderen. Verleg dan je aandacht naar je onderbenen, bovenbenen, en zo verder tot aan je kruin.
Als er spanning zit kan je je adem er even op richten, maar verder doe je niets.
Dwaalt je aandacht af? Breng die dan vriendelijk terug naar je lichaamsdeel. Wees mild voor jezelf!
3. Mindful wandelen
Loop langzaam en concentreer je op de sensaties in je voeten, benen en je lichaam. Merk geluiden, geuren en beelden om je heen op. Voel de grond onder je voeten. Als je afdwaalt in gedachten, breng je jezelf rustig terug naar de fysieke ervaring van het lopen.
📌 Tot slot
Mindfulness kun je trainen, net als een spier. Het belangrijkste is dat je blijft oefenen. Zelfs een paar minuten per dag kan al verschil maken.
Reactie schrijven